منصور خورشیدی از آسمانِ شمال به همه جا می تابد…!
یادداشتم را با یکی از سوالاتی که در این چند روزه از من می پرسند، آغاز می کنم.
سوال: آیا اگر منصور خورشیدی، شاعرِ تهرانی بود، معروف تر از امروز نبود؟
پاسخ: منصور خورشیدی از آسمانِ آبی شمالِ ایران، نه تنها به
پایتخت بلکه به همۀ قلمروِ معنوی شعر فارسی می تابد.
#رضا_قنبری_عبدالملکی
بی تردید همۀ کسانی که با جریانِ شعرِ حجم گرایی (Espacementalisme) در ایران آشنا هستند،
نام منصور خورشیدی را شنیده اند.
منصور تقریبا بیش از چهل سال است
که در شعر معاصر ایران حضور دارد. تاکید من هم در این یادداشت،
بر روی کلمۀ «حضور» است. بنابراین، با توجه به شناختی که از نزدیک با او دارم،
می خواهم به کیفیت این حضور در طیّ این سالها بپردازم.
ظهورِ منصور در شعر مدرنِ ایران به اوایلِ دهۀ پنجاه برمی گردد، یعنی سالهایی
که نسلِ شاعرانِ اسطوره ای معاصر، کم کم جایشان را به شاعرانِ جوان و نوگرا می داد.
جوان هایی به امیدِ ایجاد حرکت های تازه در شعر،
همواره در تکاپو بودند؛
گاهی زبانِ شعرِ گذشته را در آزمایشگاه های تجربۀ شعر خود،
تبدیل به زبانی تازه می کردند
و گاهی هم در زمینۀ تصاویرِ شاعرانه به نوآوری می پرداختند.
همۀ تجربه ها و تلاش های شاعران این نسل،
تقریبا در دهۀ هفتاد شمسی به بار نشست .
و شاعرانِ موفق این دهه، دست به انتشار کتاب هایشان زدند؛
از جمله منصور خورشیدی که با کتابِ «خطابه های کهنسالِ کودکی»
در سالِ ۱۳۷۷ به جامعۀ کتابخوانِ ایران معرفی شد.
از زمان انتشار کتابِ «خطابه های کهنسال…» تا کنون،
همواره حضورِ منصور خورشیدی را در شعر مدرن ایران
فعال و پُرشور دیده ام. البته حضورِ این شاعر را نه تنها
به لحاظ کمّی قابل توجه می دانم بلکه حضورِ مسلطِ منصور خورشیدی به لحاظ کیفی نیز ، غیر قابل انکار است !
به جرات می توان گفت :
بخش زیادی از آثارِ شاعرانِ حجم گرای جوان،
تحت تاثیر فضای شعر منصور خورشیدی سروده شده است
و این نکته ای نیست که بتوان به سادگی از کنار آن گذشت.
همان نسلی که خورشیدی
در مصاحبه با روزنامۀ آرمان در توصیفشان گفت:
«نسل امروز ما ،
به دلایل بسیار تا اواخر دهه ۶۰ آثار شاعران شعر حجم
و موج نو را ندیده و نخوانده بودند،
و این خود فاصله ای بود که بین این دو نسل وجود داشته است.
دهۀ هفتاد،
حذف فاصله بین این دونسل بود.
تعاملی که بین این دونسل ایجاد شده
موجب گرایش آن ها به کارهای رویایی و شعر حجم شده است.»
آری، امروزه با نسلی روبرو هستیم که کم کم با ظرفیت های شعر حجم آشنا شده است؛
شاعرانِ حجم گرا را می شناسند و با آثارشان انس و الفت دارند .
تا زمانی که این فضا بر شعر معاصر ایران حاکم است
منصور خورشیدی هم شاعرِ این موقعیت خواهد بود.
بنابراین، مهم نیست که شاعر ” منصور خورشیدی ”
در کجایِ جغرافیای ایران باشد!
مهم این است که شعرش جغرافیای ذهن نسل امروز را
درنوردیده است.
@cherouu
cherouu.ir
